روزنامه شهر آرا.پنجشنبه.۳ مهر ۱۳۹۹
یکی از تلخ ترین اتفاقات تاریخی که می توان از هر ایرانی سوال نمود و تقریبا همگان از آن مطلع می باشند، وقایع پیش آمده در جریان حمله ی مغولان است.
در جریان این حملات که در پی قتل ۴۵۰ بازرگان مغولی در شهر اترار آغاز شد ( در میان سال های ۶۱۶ تا۶۵۴ هجری قمری) تعداد بسیاری از ایرانیان کشته شدند، بسیاری از افراد آواره شدند، آئین های شمنی و غیر اسلامی همچون صوفیه گرائی در ایران فزونی یافت و صدمات فراوانی به زیرساخت های استراتژیک ایران وارد شد و در نتیجه ی آنها حکومت خوارزمشاهیان، اسماعیلیه الموت و اتابکان که بر ایران تسلط داشتند از میان رفته و مغولان بر ایران چیره شدند.

در پی این حوادث، فرهنگ و تمدن خراسان آسیب بسیار زیادی دید که جبران آن هیچ گاه میسور نشد چراکه هرگاه آسیب های عظیم تاریخی و اجتماعی در یک ناحیه به وقوع رسد، آنچه محقق می شود خرابی و فساد بدون سازندگی است که به جز هزینه ی مالی و جانی نتیجه ی دیگری را به همراه ندارد، البته که در پس از هر تغییر و تحول بزرگ اجتماعی نظیر روی کار آمدن مغولان، شاهد به وجود آمدن سیستم های جدید سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می باشیم که در برخی موارد نیز می تواند جنبه های مثبتی را به همراه داشته باشد اما نباید از خاطر برد که آن قسمت از میان رفته دارای ذخایری بوده است که هیچ گاه قابل دست یابی و تجدید نخواهد بود و فقدان این بخش از تاریخ برای آیندگان، حلقه های مفقوده ی علمی و تاریخی فراوانی را به وجود خواهد آورد که سبب پیچیده تر شدن مطالعات پیرامون گذشتگان خواهد شد.