عدالت اجتماعی

عدالت خواهی یا توهم عدالت خواهی؟

16 مارس 2021

عَدلُ ساعَةٍ خَيرٌ مِن عِبادَةِ سِتّينَ سَنَةً قِيامِ لَيلِها و صِيامِ نَهارِها، و جَورُ ساعَةٍ في حُكمٍ أشَدُّ و أعظَمُ عِندَ اللّه ِ مِن مَعاصي سِتّينَ سَنَةً .
 يك ساعت عدالت، بهتر از شصت سال عبادت است كه شبش به عبادت و روزش به روزه دارى بگذرد و يك ساعت بى عدالتى در حكومت (داورى) نزد خدا سخت تر و سنگين تر از شصت سال گناه است.[۱]

بسیاری از دوستان عزیز که در حوزه عدالت خواهی فعالیت دارند توجهی به این اصل نداشته و ندارند که اساس در عدالت خواهی چیست؟! به این معنی که عدالت خواهی را در برخی موارد به برابری یاد می کنند و در برخی موارد از فقرا حمایت مطلق می کنند بی آنکه فقر حاصل از فقر ایشان را به عدالت بازگردانند و سایر از این دست مصادیق.

اگرچه عدالت، واژه ای نیکوست اما در عین حال می بایست از سوی قائل و گوینده ی آن در ابتدا تعریف شود و سپس به صورت عملی شدن یا نشدن عدالت در نزد ایشان پی ببریم.

آنچه دانستنش مهم است این می باشد که ما سه واژه ی عدالت، عادل و عدالت خواه داریم که هریک از اینها با دیگری متفاوت بوده و می تواند در برخی موارد، مجالی برای گرگ های اجتماعی رقم بزند تا شکمشان را با این واژه ها سیر نمایند به این شکل که از واژه عدالت خواهی سخن به میان می آورند و مردم را با این سخنان به سمت خود می کشانند در حالی که تعریفی از عدالت خواهی خود ارائه نمی کنند و اگر ارائه نمایند با ابتدائیات دین ایشان سازگار نخواهد افتاد.

بسیاری از عدالت خواهان دوره ما را افرادی تشکیل می دهند که برای کسب قدرت و ثروت روی به این واژگان آورده اند چراکه مسیر پیشرفتشان را از این طریق، نیکو دیده اند که این یعنی فریب مردم؛ چراکه علی الظاهر عدالت خواه می باشند اما در این صورت، عادل نمی باشند و صفت عدالت در ایشان محقق نشده و خود ایشان به خوبی از موضوع آگاه اند؛ لذاست که می بایست از مدعیان عدالت خواهی جویا شد که اصالت، در عدالت شما چیست؟

آیا اگر شما که مسلمان می باشید( در صورتی که در ایران می باشند و مردم را به اسم اسلام به سمت عدالت دعوت می نمایند) اصالت را به عدالت می دهید یا توحید؟

اگر اصالت را مقدم بر توحید بدانید در مثال قتل کودک به توسط خضر نبی، رویکردتان چگونه خواهد بود؟ آیا در این مثال و مثال های این چنینی، خداوند را خارج از عدالت می پندارید و یا اصالت را به توحید می دهید و عمل خضر را عادلانه و ایراد موسی به خضر را وارد نخواهید دانست؟

این مثال بسیار کوچکی است از اینکه می بایست از عدالت خواهان بخواهید که مرادشان از عدالت را بیان نمایند و در تعاریفشان، اصالت را به خواهند داد؟

اصالت با توحید؟ اصالت با عدالت؟ اصالت با…؟ ( صرف شعار عدالت خواهی ما را عادل و عدالت خواه نخواه کرد)

اگر این سخنان و واژگان را برای شما مشخص و مبیّن نسازند یا فریب کارند که در لباس میش آمده اند و یا نا آگاه که مبانی نظری و عملی خود را بنا نکرده اند که این خود خطرات متعدد دیگری هم برای خودشان و هم جامعه در پی خواهد داشت.

مَن صاحَبَ النّاسَ بِالَّذي يُحِبُّ أن يُصاحِبوهُ كانَ عَدلاً .
هركه با مردم چنان رفتار كند كه دوست دارد آنان با او رفتار كنند، عادل است.[۲]


[۱] جامع الاخبار، محمد بن محمد شعیری، نجف، المطبعة الحیدریه،ص۱۵۴٫

[۲] کنزل الفوائد، محمد بن علی کراجکی، قم، دارالذخایر،ص ۱۶۲٫

سینا صابری